Gmünd

De Lieser stroomt eerst evenwijdig aan de Malta tot zij bij Gmünd met die rivier samenvloeit en daarna bij Spittal an der Drau in de Drau uitmondt. Gmünd ligt in het Unter Liesertal, waarin het Maltatal uitkomt, en aan de Tauern-autobahn met de Katschbergtunnel. Het middeleeuwse vestigingstadje vierde in 1996 zijn 650-jarig bestaan. Het is nog in het bezit van13e-eeuwse stadswallen met vier poorten en bestaan uit niet veel meer dan een rechthoekige staduitleg met een langgerekt hoofdplein en een paar stegen die met veel zorg in oude staat zijn hersteld. Sinds 1240 behoorde Gmünd aan de aartsbisschoppen van Salzburg. Voor hen was het een steunpunt op de belangrijke handelsweg München-Salzburg-Radstädter Tauern-Venetië. In 1654 kocht Graaf Christoph Lodron de stad van het aartsbisdom Salzburg. Branden, de pest en een aardbeving wist het stadje te weerstaan. Door handel en mijnbouw kwam het tot grote welvaart.

Bezienswaardigheden
Vanuit het zuiden rijd je Gmünd binnen over de Maltabrücke en onder de sierlijke 16e-eeuwse Untere Tor door de langwerpige Hauptplatz op. Op nr 13 staat het Stadtmuseum. Op het gezellige plein met terrasjes aan de voet van gotische, renaissance- en barokgevels overheerst het 16e-eeuwse laatgotische Rathaus. Tenminste twee historische herbergen hebben hier de tijd doorstaan. Gasthof zur Post en Gasthof Kohlmayr zijn oude familiebedrijven en alleen al hun interieur is de moeite van een bezoek waard. De Obere Tor 17e-eeuws grenst aan het Neue Schloss (1654), dat uit drie vleugels rond een vierkant binnenhof bestaat. Het telt vier verdiepingen. Aan de open zijde van het slot geven poortjes toegang tot een park. Twee grote, stenen leeuwen die hier staan, zijn afkomstig uit de Mirabellgarten in Salzburg. Met het feit dat hier eens Ferdinand Porsche woonde en werkte, maakt Gmünd goede sier. De beroemde autoconstructeur en grote man van de Porsche fabrieken verbleef hier zes jaar, tot 1950. Op de toen nog smalle wegen testte hij zijn sportwagens. In 1982 werd in de Rietergasse nr. 4 een Porschemuseum geopend. Evenwijdig aan de hauptstrasse lopen nauwe sfeerrijke stegen als de Kirchgassa en de Hintere Gasse. Een vreemd museumpje is gewijd aan de laatste voltrokken terechtstelling in Gmünd in het jaar 1773. Boerin Eva Faschaunerin vergiftigde haar echtgenoot met arsenicum. De kerktoren waar zij werd opgesloten, staat op een binnenplaats, zelfs de galg zie je in een steeg in volle glorie (Kirchgasse). Ten noorden van de Hauptplatz ontwaar je de gotische, driebeukige hallenkerk Pfarrkirche Mariä Himmelfahrt (1339 ) met een barok interieur en de Raitenaukapel. Daarnaast staat een gotische Totenkarner, met enigszins verbleekte 14e-eeuwse fresco’s. Nabij de Maltator (1504) imponeert de ruïne van het door een brand in 1886 verwoeste Alte Schloss 14e-eeuw nog steeds. Nabij de Lieser aan de Katschbergstrasse vind je een curiositeit, de Kirche der Kreuzabname Christi, een kerk in twee delen gescheiden door een weg. In het ene deel staan het altaar en de pastoor en in het andere luisteren de gelovigen, gezeten op twee verdiepingen boven elkaar, naar zijn preek. De communicatie is mogelijk omdat de kerkdelen aan de straatkant open zijn. Deze constructie was noodzakelijk omdat de toenmalige kapel op het uiterste puntje van een rots stond en de ruimte aan de overzijde van de weg beperkt werd doordat een rotswand daar weer steil omhoog liep.

(Overgenomen uit de ANWB reisgids 'ANWB Goud': Salzburg Karintië)