Grande Dixence

Over Suonen

Het Wallis en met name het Midden-Wallis is altijd al een zeer droge streek geweest. Toen de bergdalen in de 15e en 16e eeuw voor akkerbouw in gebruik werden genomen, moesten de boeren een manier verzinnen om hun land te bevloeien. De oplossing waren 'Suonen', kunstmatig aangelegde irrigatiekanalen, die het smeltwater uit gletsjerbeken over de bergflanken naar de akkers voerden. De Suonen hebben een unieke toeristische betekenis gekregen, doordat er wandelwegen langs zijn aangelegd.

Water is leven
Eeuwenlang vormde de Suone de belangrijkste zorg van de boeren, want geen water betekende geen oogst en dus geen middel van bestaan. Met vereende krachten werd het hele stelsel van Suonen aangelegd, waarvoor men veelal uitgeholde boomstammen gebruikte. Niet alleen de aanleg in bergachtig terrein, maar ook het onderhoud vereiste de nodige zorg.

De nieuwe tijd
Vandaag de dag zijn er in het Wallis nog zo'n tweehonderd Suonen met een gezamenlijke lengte van 760 kilometer. De langste is die van Saxon, 39 kilometer. 160 Suonen, in het Frans overigens 'bisses' genoemd, transporteren nog water. De meeste liggen in de streek rond Visp, Raron en Sion. Met het afnemende belang van de landbouw in de Alpen, de wijnbouw uitgezonderd, is ook de rol van deSuonen veranderd. Door de wijngaarden langs een Suone lopen is een reis terug in de tijd, in het spoor van de eerste bewoners van deze bergstreken. Dat is de nieuwe betekenis van de Suonen: de wandelwegen langs deze kanalen brengen de natuur, cultuur en geschiedenis van het Wallis dichterbij. Ze bieden steeds weer een verrassend uitzicht op de omringende bergen, de dalen, dorpen en boerengehuchten, ver weg van de drukte.

Wandelroutes
De meeste Suonen kennen geen al te grote hoogteverschillen, maar er zijn er ook bij die meer wandelervaring vereisen. En wees niet verbaasd als u ineens langs een overhangend rotsblok komt of in een diepe kloof blikt.

De mooiste Suonenwandelingen zijn door Wallis Tourismus samengebracht in een brochure, waarin de routes, wandeltijden en hoogteprofielen opgenomen zijn. De wandeltijd varieert van 2 uur tot forse tochten van meer dan 8 uur. In de brochure staat aangegeven, waar zich logies- en eetadressen bevinden en op welke punten van de route men met het openbaar vervoer kan komen.

Enkele gegevens van Grande Dixence:

• Het meer ligt op een hoogte van:
• 2365 NAP;
• Bouwjaar: 1950-1964;
• In gebruik genomen: 1961-1965;
• Muurhoogte: 284 m;
• Kroonlengte: 700 m;
• Inhoud stuwmeer: 385 miljoen m3;
• Oppervlakte stuwmeer: 4,04 km2.
  

Over Grande Dixence

De stuwdam Grande Dixence is de hoogste in Europa. Vanuit Sion is het per auto een uur rijden, vanuit Hérémence is de afstand nog 14 km. Tussen Hérémence en de stuwdam komt men door het kleine dorpje Mâche. Dit dorp bestaat uit twee gedeelten: lawines gingen steeds dwars door het dorp, waardoor er in het midden geen huizen staan. Vanaf de parkeerplaats bij de dam is het te voet ongeveer 200 meter tot het bezoekerscentrum. Er is een permanente tentoonstelling over de bouw en de exploitatie van de dam. Vooral in de weekeindes kan het druk zijn; de Grande Dixence trekt meer dan 100000 bezoekers per jaar. De maximale hoogte van de gigantische betonnen wand bedraagt 285 m. Met de bouw werd al in 1953 begonnen, en enige jaren later kon het eerste gestuwde water al zorgen voor energie. Pas in 1966 echter kwam het volledige werk gereed; er werd 6 miljoen kubieke meter beton verwerkt. Het gebouw bij de dam deed tijdens de bouw van de dam dienst als onderkomen voor de arbeiders, en fungeert nu als hotel. Gedurende de zomermaanden bestaat de mogelijkheid om het inwendige van de betonnen kolos te bezoeken. Binnen in de dam lopen namelijk tunnels en tunneltjes met een totale lengte van maar liefst 32 km. Een (begeleide) tocht door de eindeloze gangen, die zijn aangelegd om het inwendige van de dam te kunnen controleren, is een zeer aparte ervaring. Denk wel om warme kleding Voor informatie over tijden en prijzen: kijk hier. Als het stuwmeer achter de dam helemaal vol is, dan drukt het water het beton zo'n 10 cm het dal in. Door een pijpleiding verlaat onder hoge druk zo'n 45 kubieke meter water per seconde het stuwmeer. Al het benodigde ruwe materiaal voor de bouw was afkomstig uit de omgeving. Alleen het cement werd met enkele kabelbanen uit Sion aangevoerd.

Om boven op de dam te komen kan gebruik worden gemaakt van zo'n kabelbaan, die nu dienst doet als personenlift. Vanaf de dam strekt het stuwmeer zich ruim 5 km uit. Het water wordt overigens niet alleen aangevoerd door de omringende gletsjers. Er zijn pijpleidingen aangelegd om water aan te voeren vanuit de zijdalen, zelfs tot het Mattertal aan toe. Soms moet daarvoor water worden opgepompt; dat gebeurt dan in de uren dat er een productie-overschot is van elektriciteit. Alleen bij zeer lage waterstand is nog een oude stuwdam (gebouwd in 1935) in het meer te zien, die door de bouw van de nieuwe overbodig werd. Voor wandelaars is er een fraai wandelpad langs het meer, dat aanvankelijk door (deels verlichte) tunnels voert. In circa vier uur komt men bij de Cabane des Dix, waarvandaan diverse tochten kunnen worden ondernomen.

(Bron: http://www.wallisgids.nl)